Wat is grafisch ontwerp?
Grafisch ontwerp is een term die oorspronkelijk komt uit de drukwerk-industrie. En gemiddeld gezien (want er zijn vele definities) betekent grafisch ontwerp: het ontwerpen van materialen met een communicatieve boodschap.
Een grafisch ontwerper maakt producten zoals logo's, posters, boekomslagen en brochures, en gebruikt daarbij vormen, beelden, typografie, kleur en illustraties om een boodschap over te brengen.
De definitie van grafisch ontwerp is niet eenduidig vastgelegd, wat heeft geleid tot verschillende interpretaties. Er is ook onduidelijkheid over de vraag of grafisch ontwerp alleen betrekking heeft op drukwerk, aangezien bijvoorbeeld webdesign vaak ook onder grafisch ontwerp valt. Dit komt doordat een website ook een communicatieve boodschap heeft, waardoor grafisch ontwerp zich tegenwoordig niet meer alleen beperkt tot drukwerk.
In het verleden werden andere disciplines, zoals webdesign, onder grafisch ontwerp gerekend omdat er nog geen aparte termen voor bestonden. Toen het internet opkwam, waren het grafisch ontwerpers die websites maakten, waardoor de definitie van grafisch ontwerp breder werd en ook digitale en interactieve producten omvatte. Het medium verschoof van fysiek en statisch (drukwerk) naar zowel fysiek als digitaal, en van statisch naar interactief.
Na deze uitleg blijft grafisch ontwerp een breed begrip. Het draait om het creëren van ideeën die zich uiten in woorden en beelden, en het oplossen van visuele communicatievraagstukken.
Wat zijn de werkzaamheden van een grafisch ontwerper of vormgever?
Er is een belangrijk verschil tussen een grafisch vormgever en een grafisch ontwerper. Een grafisch vormgever voert meestal een bestaande visie of concept uit, terwijl een grafisch ontwerper vanaf nul begint, een eigen visie ontwikkelt en deze omzet in een ontwerp. Dit betekent dat de grafisch ontwerper meer rollen vervult en breder inzetbaar is, van onderzoek en brainstormen tot advies en klantgesprekken. Hij combineert het werk van een ontwerper en een art director, waarbij zijn visie even belangrijk is als zijn ontwerpvaardigheden.
Een grafisch ontwerper creëert producten met een communicatieve boodschap voor een specifieke doelgroep, ongeacht het medium. Of het nu gaat om fysieke producten zoals posters of digitale zoals websites, alle vallen onder grafisch ontwerp. Dit maakt de term ‘grafisch ontwerp’ breed en vaak vaag.
Hoe verhoud grafisch ontwerp zich ten opzichte van visual design?
Wat vroeger multimedia design werd genoemd, heet tegenwoordig visual design. Deze discipline richt zich op het esthetische ontwerp van digitale producten, zoals websites, en is dus een nieuwere tak dan grafisch ontwerp, dat al meer dan 100 jaar bestaat. Visual design is specifiek voor digitaal ontwerp en richt zich vooral op het uiterlijk en deels de werking van producten.
Hoewel de term visual design niet ideaal is, biedt het wel een duidelijk afgebakend vakgebied, in tegenstelling tot grafisch ontwerp. Daarom wordt deze term bij ons intern alleen gebruikt voor digitaal werk, zoals bij logo- en identity design, en visual design voor interactieve werken.